Η οικονομική δραστηριότητα στην Αλβανία παραμένει έντονα συγκεντρωμένη στην Κεντρική Περιφέρεια, όπου περιλαμβάνονται τα Τίρανα, σύμφωνα με τα στοιχεία της INSTAT για το ΑΕΠ του 2023. Από το συνολικό ΑΕΠ της χώρας, που ανήλθε σε 2,36 τρισεκατομμύρια λέκ με πραγματική αύξηση 4,02%, περίπου το 50,3% παράχθηκε στην Κεντρική περιοχή. Ο νότος συνεισέφερε το 27,2% και ο βορράς το 22,5%.

Τα Τίρανα παρήγαγαν πάνω από το 43% του συνολικού ΑΕΠ και κατέγραψαν αύξηση 4,7%, αποτελώντας τον κύριο μοχλό της οικονομικής ανάπτυξης. Αντίθετα, οι περιοχές Κούκες, Ντίμπρα και Αργυροκάστρου παρουσίασαν τις χαμηλότερες επιδόσεις, με οριακή συμβολή στην εθνική ανάπτυξη.

Οι ανισότητες αποτυπώνονται έντονα και στο ΑΕΠ κατά κεφαλήν: ο εθνικός μέσος όρος ήταν 984 χιλιάδες λέκ, ενώ στα Τίρανα έφτασε τα 1,367 εκατομμύρια λέκ, 39% πάνω από τον μέσο όρο. Στον αντίποδα, η Περιφέρεια Κούκες κατέγραψε μόλις 549 χιλιάδες λέκ, 44% κάτω από τον μέσο όρο.

Η Κεντρική Περιφέρεια κυριαρχεί στους τομείς των υπηρεσιών και της χρηματοοικονομικής δραστηριότητας, ενώ στον βορρά και τον νότο η οικονομία εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη γεωργία. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι οι περιφερειακές ανισότητες παραμένουν μία από τις βασικές προκλήσεις ανάπτυξης για τη χώρα.

Ακόμη ένα περιστατικό βανδαλισμού σημειώθηκε αυτή τη φορά στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής στη Λεσινίτσα, στη συνοικία Κωτσάτι, προκαλώντας αναστάτωση και προβληματισμό στους κατοίκους της περιοχής. Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του Συλλόγου «Λεσινίτσα – Τουριστικός Προορισμός», άγνωστοι εισέβαλαν στον ιερό χώρο και προκάλεσαν σοβαρές φθορές κατά την προσπάθειά τους να παραβιάσουν το παγκάρι, αφαιρώντας μάλιστα και το κλειδί.

Όπως επισημαίνεται, οι ζημιές που εντοπίστηκαν καταδεικνύουν έλλειψη σεβασμού απέναντι στην τοπική θρησκευτική και πολιτιστική παράδοση. Ο Σύλλογος σημειώνει ότι μέχρι σήμερα τα περισσότερα περιστατικά διαρρήξεων αφορούσαν οικίες, ωστόσο πλέον οι δράστες δεν διστάζουν να στοχοποιήσουν και εκκλησίες, γεγονός που εντείνει το αίσθημα ανασφάλειας στους κατοίκους.

Το περιστατικό έχει ήδη καταγγελθεί στις αρμόδιες αρχές μέσω του κοινοτάρχη του χωριού, με την τοπική κοινωνία να εκφράζει την έντονη ανησυχία της για την επανάληψη αντίστοιχων επιθέσεων. Υπενθυμίζεται ότι το συγκεκριμένο συμβάν έρχεται να προστεθεί σε πρόσφατο βανδαλισμό στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την επάρκεια των μέτρων προστασίας στους ιερούς χώρους της περιοχής.

Ο Σύλλογος και οι κάτοικοι απευθύνουν έκκληση προς την αστυνομία και τη δημοτική αρχή για την άμεση λήψη μέτρων και ενίσχυση της επιτήρησης, προκειμένου να αποτραπούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον.

Την «πρωτοφανή πρόοδο» που έχει σημειώσει τον τελευταίο χρόνο η Αλβανία, στο πλαίσιο της ενταξιακής της διαδικασίας προς την ΕΕ, υπογράμμισαν τόσο η Ύπατη Εκπρόσωπος, Κάγια Κάλας, όσο και η Επίτροπος για τη Διεύρυνση, Μάρτα Κος.

«Η Αλβανία έχει σημειώσει πρωτοφανή πρόοδο» και φιλοδοξεί να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις της στα τέλη του 2027, τόνισε η Επίτροπος για τη Διεύρυνση, Μάρτα Κος. Όπως εξήγησε, πέντε από τις έξι δέσμες κεφαλαίων διαπραγμάτευσης είναι ήδη ανοιχτές και η έκτη αναμένεται να ανοίξει το Νοέμβριο. «Αυτό το εξαιρετικό αποτέλεσμα αποτελεί αναγνώριση της σταθερής πολιτικής δέσμευσης της Αλβανίας και των σαφών φιλοδοξιών της κοινωνίας της για την ένταξη στην ΕΕ. Το 91% των πολιτών της Αλβανίας υποστηρίζει την ένταξη στην ΕΕ, που είναι και το μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ των υποψήφιων χωρών», τόνισε η Επίτροπος.

Σε γενικές γραμμές, η έκθεση της Επιτροπής για την Αλβανία καταγράφει την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τις θεμελιώδεις αρχές, ιδίως όσον αφορά τη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς. Υπογραμμίζεται ότι η επίτευξη του στόχου της Αλβανίας για ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων έως το 2027 εξαρτάται από τη διατήρηση της μεταρρυθμιστικής δυναμικής και την προώθηση του πολιτικού διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς. «Με την επιφύλαξη της διατήρησης του ρυθμού των μεταρρυθμίσεων, η Αλβανία βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη αυτού του φιλόδοξου στόχου», αναφέρει η έκθεση της Επιτροπής.

Ειδικότερα, η Επιτροπή επισημαίνει στην Αλβανία ότι είναι σημαντική η εφαρμογή των νόμων για την προστασία των μειονοτήτων και των περιουσιακών στοιχείων, ενώ τονίζει ότι το γενικό πλαίσιο για τα θεμελιώδη δικαιώματα πρέπει να βελτιωθεί. Η Επιτροπή τονίζει ότι κατά το επόμενο έτος, η Αλβανία θα πρέπει να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή του νομικού πλαισίου για τα δικαιώματα των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες και να αυξήσει την ικανότητα και τους πόρους της Κρατικής Επιτροπής για τις Εθνικές Μειονότητες και των τοπικών αρχών. Θα πρέπει, επίσης, να επεκτείνει την απόλαυση του δικαιώματος ιδιοκτησίας και της ασφάλειας δικαίου με την ψηφιοποίηση τίτλων ιδιοκτησίας και την προώθηση των αποζημιώσεων και διασφάλιση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη σε περιπτώσεις απαλλοτρίωσης και αφαίρεσης ακινήτων.