Ενθρονίστηκε ο νέος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Ιωάννης

 Yπό τον ήχο του παρατεταμένου θριαμβευτικού χτυπήματος της καμπάνας και σε ενθουσιώδη ατμόσφαιρα ενθρονίστηκε, σήμερα, ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Ιωάννης.

Η τελετή της ενθρόνισης του νέου Προκαθημένου της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας έλαβε χώρα στον κατάμεστο Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεως του Χριστού στα Τίρανα, με τη συμμετοχή αντιπροσωπειών από Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, αντιπροσωπειών κατά τόπους Ορθόδοξων Εκκλησιών, αξιωματούχων των κυβερνήσεων Αλβανίας, Ελλάδας και άλλων χωρών.
Την Εκκλησία της Ελλάδος και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο, εκπροσώπησε ο μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς Ιουστίνος, ενώ για την ελληνική κυβέρνηση παρόντες ήταν ο υπουργός Εθνικής 'Αμυνας, Νίκος Δένδιας και η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη.
Ο νέος Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Ιωάννης είναι ο δεύτερος Αρχιεπίσκοπος της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της χώρας, μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος και ο πρώτος Αλβανός Αρχιεπίσκοπος από το 1967 και μετά.
Τριάντα τρία χρόνια μετά την ενθρόνιση του Αρχιεπισκόπου μακαριστού Αναστασίου, ο 69χρονος Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Ιωάννης καλείται να συνεχίσει με πνεύμα αγάπης και ενότητας τον δρόμο που χάραξε ο προκάτοχός του και πνευματικός του πατέρας, με την αρωγή των μελών της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Αλβανίας, μητροπολιτών Αργυροκάστρου Δημητρίου, Απολλωνίας και Φίερ Νικολάου, Ελμπασάν Αντωνίου, Βερατίου, Αυλώνος και Κανίνης 'Αστιου, Αμαντίας Ναθαναήλ και του Επισκόπου Κρούγιας Αναστασίου.
Στην ενθρονιστήρια ομιλία του, ο Αρχιεπίσκοπος Ιωάννης εξέφρασε τη βαθιά του ευγνωμοσύνη προς τον Θεό και προς όλους όσοι συνέβαλαν στην πορεία της Εκκλησίας της Αλβανίας. Με ιδιαίτερη συγκίνηση τόνισε: «Ευχαριστούμε και τιμούμε τους μάρτυρες της Ιλλυρίας, οι οποίοι διέδωσαν το φως της πίστεως στις περιοχές όπου ζούμε με το αίμα και τη ζωή τους- τους οσίους και αγίους που διατήρησαν το φως της πίστεως διαμέσου των αιώνων- τους νεομάρτυρες, οι οποίοι, σε μια δυσμενέστατη εποχή για την Εκκλησία και τη χώρα μας, έδωσαν τη ζωή τους για να διαφυλάξουν την πίστη, την εθνική ταυτότητα και τη γλώσσα τους».
Ιδιαίτερη μνεία έκανε στους προκατόχους του και ειδικότερα στον Θεοφάνη Νόλι και στον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, για τον οποίο ανέφερε ότι «όχι μόνο κατάφερε να πραγματοποιήσει την ανοικοδόμηση των τοίχων της και της φυσικής υποδομής της, αλλά η κύρια προσπάθειά του ήταν να έχει μια Εκκλησία όπου ο Θεός να λατρεύεται «εν πνεύματι και αληθεία».
Επιπροσθέτως, ο Αρχιεπίσκοπος Ιωάννης έθεσε επτά βασικούς άξονες για την νέα του διακονία: Τη διαφύλαξη της Ιεράς Παράδοσης, την ενίσχυση της ενότητας εντός της Εκκλησίας, την ισορροπία μεταξύ του «Ευαγγελίου της Βασιλείας» και του «Κοινωνικού Ευαγγελίου», την προστασία των αξιών του γάμου και της οικογένειας, τη διατήρηση και την ενίσχυση της θρησκευτικής συνύπαρξης στην Αλβανία, την ενθάρρυνση των νέων να αγαπούν την πατρίδα τους και να μην την εγκαταλείπουν, και την καλλιέργεια των σχέσεων με όλες τις άλλες Εκκλησίες και θρησκευτικές κοινότητες.
«Προσωπικά θα προσπαθήσω με όλη μου τη δύναμη να υπηρετήσω το ποίμνιο που μου εμπιστεύτηκε ο Θεός, έχοντας πάντα υπόψη τα λόγια του Κυρίου ότι "ο Υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι"», κατέληξε.

Ακολουθεί ο ενθρονιστήριος λόγος του Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Ιωάννη

Τω αγαπώντι ημάς και λούσαντι ημάς εκ των αμαρτιών ημών εν τω αίματι αυτού -και εποίησεν ημάς βασιλείαν, ιερείς τω θεώ και πατρί αυτού- αυτώ η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων- αμήν. (Απ. 1:5-6). «Εξομολογήσομαί σοι, Κύριε ο Θεός μου, εν όλη καρδία μου, και δοξάσω το όνομά σου εις τον αιώνα. ότι το έλεός σου μέγα επ' εμέ και ερρύσω την ψυχήν μου εξ άδου κατωτάτου. (Ψαλμ. 85: 12-13).
Με αυτούς τoυς λόγους της Αγίας Γραφής θέλω να εκφράσω τη βαθιά μου ευγνωμοσύνη προς τον Θεό για όλες τις ευεργεσίες του προς εμένα και προς την Εκκλησία μας. Η ευγνωμοσύνη προς τον Θεό περιλαμβάνει, επίσης, και όλους εκείνους τους ανθρώπους διά των οποίων οι δωρεές αυτές κατέστησαν δυνατές.
Ευχαριστούμε και τιμούμε τους μάρτυρες της Ιλλυρίας, οι οποίοι διέδωσαν το φως της πίστεως στις περιοχές όπου ζούμε με το αίμα και τη ζωή τους- τους οσίους και αγίους που διατήρησαν το φως της πίστεως διαμέσου των αιώνων- τους νεομάρτυρες, οι οποίοι, σε μια δυσμενέστατη εποχή για την Εκκλησία και τη χώρα μας, έδωσαν τη ζωή τους για να διαφυλάξουν την πίστη, την εθνική ταυτότητα και τη γλώσσα τους. Αποτελούν ένα μεγάλο κατάλογο ονομάτων. Θα τους μνημονεύουμε πάντα με σεβασμό και ευγνωμοσύνη.
Κατά το δεύτερο ήμισυ του 20ού αιώνα, η Εκκλησία αντιμετώπισε τον αποτρόπαιο κομμουνιστικό διωγμό. Ολόκληρη η υλική και ανθρώπινη υποδομή καταστράφηκαν εντελώς. Οι εκκλησίες και τα μοναστήρια καταστράφηκαν εκ θεμελίων ή μετατράπηκαν σε στάβλους, αποθήκες κ.λπ. Οι διώκτες κατεδάφισαν τους εξωτερικούς τοίχους, αλλά δεν μπορούσαν να καταστρέψουν την πίστη μέσα στις καρδιές των ανθρώπων. Χιλιάδες ευσεβείς άνδρες και γυναίκες καταδιώχθηκαν και εξουθενώθηκαν λόγω της πίστεώς τους και πολλοί έδωσαν ακόμη και τη ζωή τους. Ακριβώς η μαρτυρία αυτών των ανθρώπων ενέπνευσε χιλιάδες άλλους να κρατήσουν τη χριστιανική πίστη και να την καταστήσουν το κέντρο της ζωής τους. Με το παράδειγμά τους πραγματοποίησαν την υπόσχεση του Κυρίου ότι «επί ταύτη τη πέτρα οικοδομήσω μου την εκκλησίαν, και πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν αυτής». (Ματθ. 16:17-18).
Σε όλη την ιστορία της Εκκλησίας μας ίσχυσε ο Ψαλμός «διήλθομεν διά πυρός και ύδατος, και εξήγαγες ημάς εις αναψυχήν. (Ψαλμ. 65:12). Σε κρίσιμες και δύσκολες εποχές ο Θεός την επισκέφθηκε αποστέλλοντας φωτισμένους και ευσεβείς ανθρώπους. Σήμερα θέλω να τιμήσω, επίσης, τη μνήμη όλων των προκατόχων μου και τις μεγάλες προσπάθειές τους να φροντίσουν το ποίμνιο που τους εμπιστεύθηκε ο Κύριος. Από τον εκτενή κατάλογο θα ήθελα να αναφέρω δύο εξέχουσες προσωπικότητες.
Κατά το πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα, σε μια δύσκολη εποχή για την Εκκλησία και τη χώρα μας, ο Θεοφάνης Νόλι υπήρξε ο κατάλληλος άνθρωπος. Ήταν προικισμένος από τον Θεό με εξαιρετικές ικανότητες- είχε ένα θαρραλέο χαρακτήρα, ώστε να τολμήσει να βαδίσει σε άγνωστες ατραπούς και να ανοίξει νέους δρόμους- γνώριζε καλά τη ζωή της Εκκλησίας και τη διδασκαλία της- ήξερε πολλές γλώσσες και είχε εξαιρετικές γνώσεις και ιδιαίτερο πάθος για την εκκλησιαστική μουσική. Συνέβαλε με ανεκτίμητο τρόπο στη διαμόρφωση της εθνικής συνειδήσεως και στην προετοιμασία της αυτοκεφαλίας, καθώς και των λειτουργικών κειμένων. Σε ελάχιστο χρόνο, μόνος του, χωρίς να υπάρχει παράδοση εκκλησιαστικής γλώσσας, εφοδίασε την Εκκλησία με τα κύρια βιβλία της ορθόδοξης λατρείας. Το ποιητικό του πνεύμα και η ευρεία παιδεία του προσέδωσαν στις μεταφράσεις του δύναμη και ανεπανάληπτο κάλλος.
Στο τέλος του 20ού αιώνα, η Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως όλες οι άλλες θρησκευτικές κοινότητες της χώρας, βρέθηκε εντελώς κατεστραμμένη και η αναγέννησή της φαινόταν ως μια αδύνατη αποστολή. Αλλά, και πάλι, ο Θεός έστειλε έναν άλλο φωτισμένο άνθρωπο, ομοίως προικισμένο με πολλά χαρίσματα -τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο- , ο οποίος κατέστησε δυνατή την αναγέννηση της Εκκλησίας μας. Εκείνος, όχι μόνο κατάφερε να πραγματοποιήσει την ανοικοδόμηση των τοίχων της και της φυσικής υποδομής της, αλλά η κύρια προσπάθειά του ήταν να έχει μια Εκκλησία όπου ο Θεός να λατρεύεται «εν πνεύματι και αληθεία». Στο όραμά του τα κτήρια δεν ήταν αυτοσκοπός, αλλά μόνον ένα μέσο για να πραγματοποιείται το σωτηριώδες έργο της Εκκλησίας. Το δημόσιο και ιδιωτικό κήρυγμά του ήταν πάντα η αγάπη και ο σεβασμός για κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, μεταφέροντας ένα πνεύμα συμφιλιώσεως και συγχωρήσεως εντός της Εκκλησίας και ευρύτερα, πνεύμα, το οποίο πρέπει να διαφυλάξουμε και να συνεχίσουμε.
Για όλα αυτά νομίζω ότι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τους πούμε ευχαριστώ και να είμαστε πάντα ευγνώμονες, διότι η αληθινή πίστη δεν διαχωρίζεται από την ευχαριστία και την ευγνωμοσύνη. «Τίποτα δεν είναι πιο αρεστό στον Θεό από μια ευγνώμονα ψυχή ευχαριστίας... Η ευγνωμοσύνη δεν προσθέτει τίποτα στον Θεό, αλλά μας φέρνει πιο κοντά σε Αυτόν», γράφει ο 'Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Όσο περισσότερη ευγνωμοσύνη έχουμε τόσο πιο κοντά θα είναι ο Θεός σε εμάς. «Και παν ό,τι αν ποιήτε εν λόγω ή εν έργω, πάντα εν ονόματι Κυρίου 'Ιησού, ευχαριστούντες τω Θεώ και πατρί δι' αυτού» μας διδάσκει ο Απόστολος Παύλος (Κολ. 3:17).
II
Αλλά η ευχαριστία, όπως κάθε βαθύ συναίσθημα, δεν μπορεί να είναι μόνο συναίσθημα, αλλά είναι και πράξη. «Τι ανταποδώσω τω Κυρίω περί πάντων, ων ανταπέδωκέ μοι;» (Ψαλμ. 115:2). Αυτή η ερώτηση ισχύει και για εμάς σήμερα. Έχω επίγνωση του μεγάλου βάρους πάνω στους αδύναμους ώμους μου. Μόνον η ελπίδα, κατά τον Προφήτη Ησαΐα, ότι «ο Θεός είναι Εκείνος που δίνει δύναμη στον αποκαμωμένο και αυξάνει τη δύναμη του αδύναμου», μας δίνει θάρρος και δύναμη για να συνεχίσουμε και τις προσπάθειες να εκπληρώσουμε αυτή την ιερή αποστολή προς την Εκκλησία Του.
Κάθε εποχή είχε τις προκλήσεις της. Ο αιώνας στον οποίο ζούμε με τις νέες τεχνολογίες, την απώλεια των παραδοσιακών αξιών, τον πολιτισμικό και θρησκευτικό πλουραλισμό, παρουσιάζει νέες και διαφορετικές προκλήσεις γενικά για ολόκληρη την ανθρώπινη κοινότητα. Αναμφίβολα, από αυτές τις προκλήσεις δεν μπορεί να εξαιρεθεί ούτε η Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Οφείλουμε να τις αντιμετωπίσουμε, όχι απλά μόνον για να προστατευτούμε, αλλά και να βρούμε πρωτότυπες και δημιουργικές λύσεις ως μέρος της ευθύνης μας σε αυτή την εποχή.
Αν και οι εποχές και οι απαντήσεις δεν μπορούν να είναι πάντα οι ίδιες και οι μέθοδοι μπορεί να είναι διαφορετικές, αλλά το πνεύμα που τις χαρακτηρίζει πρέπει να παραμένει πάντα το ίδιο, η αγάπη προς τον Θεό και προς όλους τους ανθρώπους, όποιοι και αν είναι. Το όραμα, οι προσπάθειες και η εστίασή μας οφείλουν να είναι:
1. Η διαφύλαξη και προστασία της Ιεράς Παράδοσης και η πίστη στις διδασκαλίες του Κυρίου, που μεταδόθηκαν από τους Αποστόλους μέχρι τις ημέρες μας. Μόνον όταν στηριζόμαστε στις αξίες, που πηγάζουν από τη διδασκαλία του Κυρίου, μπορούμε να ανανεώσουμε την πνευματική μας ζωή. Ο σημερινός κόσμος υποφέρει από την έλλειψη αυτής της ζωής και η έλλειψή της φέρνει και την έλλειψη της πολιτιστικής και πνευματικής ζωής, καθιστώντας πτωχότερη τη ζωή και την κοινωνία μας.
2. Η ενίσχυση της ενότητας στους κόλπους της Εκκλησίας είναι μια απαραίτητη ανάγκη για να επιτελείται ο σκοπός της. Μόνον όταν είμαστε ενωμένοι, η Εκκλησία είναι ισχυρή και είναι αξιόπιστη η μαρτυρία της για τον Χριστό στον κόσμο. «Πάσα βασιλεία εφ' εαυτήν διαμερισθείσα, ερημούται», μας διδάσκει ο Κύριος «και οίκος επί οίκον, πίπτει». (Λουκ. 11:17). Η ενότητα διατηρείται μόνον εκεί όπου υπάρχει χαρά, ειρήνη και αγάπη προς αλλήλους. «Λοιπόν, αδελφοί, γράφει ο Απ. Παύλος χαίρετε, καταρτίζεσθε, παρακαλείσθε, το αυτό φρονείτε, ειρηνεύετε, και ο Θεός της αγάπης και ειρήνης έσται μεθ' υμών» (Β' Κορ. 13:11).
3. Η Εκκλησία έχει πάντα προτεραιότητα το Ευαγγέλιο της Βασιλείας του Θεού, αλλά συγχρόνως αντιλαμβάνεται ότι αυτό το Ευαγγέλιο της Βασιλείας είναι σημαντικό και σε αυτή τη ζωή. Γι' αυτόν τον λόγο, χωρίς αντιπαράθεση και χωρίς επιλογή του ενός και αμέλειας για το άλλο, έχει προσπαθήσει να διατηρήσει την ισορροπία, μεταξύ του Ευαγγελίου της Βασιλείας και του «Κοινωνικού Ευαγγελίου». Στο πρώτο περιλαμβάνεται το ποιμαντικό έργο της για τη σωτηρία του ανθρώπου, στο δεύτερο η φροντίδα για όλους, ιδιαίτερα για εκείνους που είναι φτωχοί, έχουν ποικίλες ανάγκες, για εκείνους που ζουν στη μοναξιά και το περιθώριο. Και οι δύο πτυχές του Ευαγγελίου είναι σημαντικές και αλληλένδετες. «Αν δεν συναντήσει τον Χριστό στο πρόσωπο του επαίτη που στέκεται στις πόρτες της Εκκλησίας», λέει ο 'Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, «δεν θα Τον βρεις στο ποτήριο της θείας κοινωνίας».

4. Όπως είναι γνωστό και αποδεκτό από όλους, η οικογένεια είναι το αρχικό κύτταρο της κοινωνικής ζωής. Η Ορθόδοξη Εκκλησία διδάσκει ότι μια υγιής οικογένεια οικοδομείται στην ιερότητα του γάμου, ως μια θεμελιώδης, αδιαπραγμάτευτη και αναπαλλοτρίωτη διδασκαλία. Είναι περισσότερο από αναγκαίο να τονίσουμε ότι η σημερινή κοινωνία χρειάζεται να ανακαλύψει εκ νέου τις αναντίρρητες αξίες του γάμου και της οικογένειας. Και τούτο, επειδή συμβαίνει συχνά, στο όνομα της προόδου και της ανάπτυξης, να καταστρέφονται οι παραδοσιακές αξίες και οι δεσμοί, βλάπτοντας σοβαρά την οικογένεια, τον γάμο και το ίδιο το ανθρώπινο πρόσωπο. Η πίστη στον Θεό είναι μια εγγύηση για τη διατήρηση αυτών των ζωτικών αξιών για την ανθρωπότητα και για να έχουμε μια υγιή οικογένεια και κοινωνία.
5, Όταν γίνεται λόγος για τη θρησκεία στην Αλβανία, πάντα γίνεται αναφορά στη θρησκευτική συνύπαρξη, η οποία αποτελεί μεγάλο θησαυρό της χώρας μας. Αλλά, όπως κάθε πράγμα, έτσι και η συνύπαρξη, δεν είναι στατική. Τίποτα σε αυτόν τον κόσμο δεν ανοσοποιείται από τις αλλαγές, τις κινήσεις, τις αυξήσεις και τις απώλειες. Οι προηγούμενες γενεές έθεσαν τα θεμέλια και ανέπτυξαν αυτήν την παράδοση. Είναι καθήκον μας σήμερα και εκείνων που θα έρθουν μετά να τη διαφυλάξουμε και να την ενισχύουμε συνεχώς, όπως κάθε περιουσία πρέπει να προστατεύεται και να αναπτύσσεται περαιτέρω για το καλό όλων.
6. Οφείλουμε να ενθαρρύνουμε, με αγάπη και σοφία, ιδιαίτερα τους νέους, να αγαπούν τη χώρα τους και να μην την εγκαταλείπουν. Είναι αδύνατο να αγαπάς τον Θεό και να μην αγαπάς τη χώρα που σε γέννησε και σε ανέθρεψε και τους ανθρώπους που κατοικούν σε αυτήν. Οι θυσίες για τους άλλους κοστίζουν, αλλά θα φέρουν χαρά και θα ολοκληρώσουν τη ζωή τους, επειδή μια ζωή χωρίς χαρά είναι μια ακρωτηριασμένη ζωή.
7. Η Ορθόδοξος Αυτοκέφαλος Εκκλησία της Αλβανίας θα είναι φιλική και επιθυμεί να ζήσει ειρηνικά με όλους, ακολουθώντας την προτροπή του Αποστόλου Παύλου «ει δυνατόν, το εξ υμών μετά πάντων ανθρώπων ειρηνεύοντες» (Ρωμ. 12:18). Θα προσπαθήσει, μέσα στις περιορισμένες δυνατότητές της, να προωθήσει και να έχει ενεργό συμμετοχή, τόσο στον διορθόδοξο διάλογο όσο και στον διάλογο με όλους τους άλλους.
IIΙ
Προσωπικά θα προσπαθήσω με όλη μου τη δύναμη να υπηρετήσω το ποίμνιο που μου εμπιστεύτηκε ο Θεός, έχοντας πάντα υπόψη τα λόγια του Κυρίου ότι «ο Υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι» (Ματθ. 20:28). Θα προσπαθήσω να είμαι πρόθυμος να ακούω και να συμβουλεύομαι κληρικούς και λαϊκούς και να πραγματοποιώ ποιμαντικές επισκέψεις σε όλες τις Μητροπόλεις. Για να σηκώσω το βάρος αυτής της ευθύνης, παρακαλώ τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, τον Ιδρυτή της Εκκλησίας, να μου δίνει φώτιση, δύναμη και σοφία, ώστε να εκπληρώσω αυτό το δύσκολο, αλλά ταυτόχρονα ιερό καθήκον.
Τέλος, θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου προς τα μέλη της Ιεράς Συνόδου, οι οποίοι με εμπιστεύτηκαν και με εξέλεξαν. Ευχαριστώ όλους τους εκπροσώπους των άλλων Ορθόδοξων Εκκλησιών, τις κρατικές αρχές, τους διπλωματικούς θρησκευτικούς εκπροσώπους, όλα τα μέλη της Εκκλησίας μας κληρικούς και λαϊκούς, καθώς και τους φίλους και ευεργέτες, για την παρουσία τους και προσεύχομαι ο Θεός να προστατεύει την Εκκλησία μας, να φωτίζει τον λαό μας και να ευλογεί τη χώρα μας. Αμήν!